Hidroelektrik Santralleri Nedir?
Yenilenebilir enerji kaynaklarından biri olan Hidroelektrik Santraller (HES) akan suyun gücünü elektriğe dönüştürürler. Akan su içindeki enerji miktarını suyun akış veya düşüş hızı tayin eder. Büyük bir nehirde akan su büyük miktarda enerji taşımaktadır. Ya da su çok yüksek bir noktadan düşürüldüğünde de yine yüksek miktarda enerji elde edilir. Her iki yolla da kanal ya da borular içine alınan su, türbinlere doğru akar, elektrik üretimi için pervane gibi kolları olan türbinlerin dönmesini sağlar. Türbinler jeneratörlere bağlıdır ve mekanik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürürler.
Hidroelektrik Santrallerin Akım Şeması;
Hidroelektrik santralların Avantajları;
– Sera gazı emisyonu yaratmamaları,
– İstihdam imkanı yaratmaları,
– İnşaatın yerli imkanlarla yapılabilmesi,
– Teknik ömrünün uzun olması ve yakıt giderlerinin olmaması,
– İşletme bakım giderlerinin düşük olması,
– Yenilenebilir kaynak olan sudan enerji elde etmeleri,
– Kırsal kesimlerde ekonomik ve sosyal yapıyı canlandırmaları yönünden en önemli yenilenebilir enerji kaynağıdır.
Hidroelektrik Santrallerinin Parçaları,
- Türbin
- Jeneratör
- Salyangoz
- Transformatörler
- Şalt Sahası
- Cebri(Basınçlı) Borular
- Su Alma Yapısı
- Su Tutma Yapısı
- İletim Kanalı
- Diğer Teçhizatlar
Dünyada Hidroelektrik Santralleri;
Yenilenebilir enerjinin önemli bir kaynağı olan Hidroelektrik santralleri “Yenilenebilir enerji”nin %69’luk kısmını karşılamaktadır. Bu da dünyadaki elektrik ihtiyacının büyük bir kısmını Hidroelektrik santrallerinden üretildiğini göstermektedir.
Dünyadaki En Büyük Hidroelektrik Santralleri
- Three Gorges Dam Hidroelektrik Enerji Santrali: (Çin, 22.50MW kapasitesinde)
- İtaipu Dam Hidroelektrik Enerji Santrali (Brezilya-Paraguay, 14.000MW kapasitesinde)
- Xiluodu Dam Hidroelektrik Enerji Santrali (Çin, 13.800 MW kapasitesinde)
- Guri Dam Hidroelektrik Enerji Santrali (Venezuela, 10.235 MW kapasitesinde)
Türkiye’de Hidroelektrik Santralleri;
Enerji bakanlığın verilerine göre, ülkemiz teorik hidroelektrik potansiyeli dünya potansiyelinin %1, ekonomik potansiyeli ise Avrupa ekonomik potansiyelin %16’ı olduğunu belirtmektedirler.
2017 yılı verilerine göre, ülkemizde 628 adet Hidroelektrik santrali (HES) ve bu santraller ise 27,273 MW’lık kurulu güce sahiptir. Bu kurulu güç, toplam kurulu gücün yaklaşık %32’sine karşılık gelmektedir. Gene 2017 yılında Hidroelektrik santrallerinden 58,5 milyar kWh üretim gerçekleşmiş ve buda toplam elektrik üretimimizin %19.8’lik kısmına denk gelmektedir.
Türkiye’deki En Büyük Hidroelektrik Santralleri
- Atatürk Barajı ve HES: Şanlıurfa, 2.405 MW
- Karakaya Barajı ve HES: Diyarbakır, 1.800 MW
- Keban Barajı ve HES: Elazığ, 1.330 MW
- Altınkaya Barajı ve HES: Samsun, 703 MW
- Birecik Barajı ve HES: Şanlıurfa, 672 MW
Hidroelektrik Potansiyeli;
YEGEM’in verilerine göre; Türkiye’de teorik hidroelektrik potansiyel 433 milyar kWh, teknik olarak değerlendirilebilir potansiyel 216 milyar kWh olarak ve ekonomik hidroelektrik enerji potansiyel 140 milyar kWh/yıl’dır.
Hidroelektrik Santral Potansiyeli’nin En Yüksek ve En Düşük Olduğu Bölgeler;
Hidroelektrik santral potansiyelinin en düşük olduğu bölgemiz, yükselti ve engebenin en düşük olduğu, akarsuların akış hızının düşük olduğu Marmara bölgesidir.
Hidroelektrik santral potansiyelinin en yüksek olduğu bölgemiz, ülkemizin en yüksek ve akarsularının akış hızının en hızlı olduğu Doğu Anadolu bölgemizdir. Atatürk ve Keban barajları bu bölgede yapılmıştır.
Türkiye’deki santrallerin özelliklerini İncelemek İçin Aşağıdaki Linkleri Tıklayabilirsiniz.
1.Atatürk Barajı ve Hidroelektrik Santrali
4.Çetin Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES)
5.Yusufeli Barajı ve Hidroelektrik Santrali
6.Yukarı Kaleköy Barajı ve HES
